Τρίτη 10 Απριλίου 2012

Από πού βρίσκονται τα χρήματα των κομμάτων;

Ένα ερώτημα, που θα μπορούσε να αποτελέσει το θέμα σεμιναρίου πολιτικής επιστήμης, στην Ελλάδα δεν μπορεί να ξεφύγει από ένα συσχετισμό με την κατάντια του πολιτικού συστήματος και, ιδίως, με την υποκρισία που περισσεύει στα δύο μεγάλα κόμματα. Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα έχουν ως βασικό έσοδο την επιχορήγησή τους από το κράτος. Η επιχορήγηση αυτή είναι ιδιαιτέρως γενναία (περίπου 10 ευρώ ανά ψήφο, όταν η αντίστοιχη αναλογία στη Γερμανία είναι 0,70 ευρώ - 70 λεπτά! - ανά ψήφο)*, αλλά ούτε κι αυτή αρκεί στα κόμματα. Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα επιπλέον δανείζονται σημαντικά χρηματικά ποσά από πιστωτικά ιδρύματα (κυρίως την Αγροτική Τράπεζα) και χρωστούν σήμερα σε τράπεζες περίπου 250 εκατομμύρια ευρώ. Πέρα από αυτά, υπάρχουν κι άλλοι «νόμιμοι» τρόποι, με τους οποίους ενισχύονται από το κράτος (λ.χ. με διάθεση αποσπασμένων δημοσίων υπαλλήλων). Δικαιολογούν αυτά τα υπέρογκα ποσά, αναφέροντας ότι είναι απαραίτητα για την ορθή λειτουργία της δημοκρατίας και για να μην εξαρτώνται από μεγάλα συμφέροντα.

Πρόκειται για μία στάση τόσο εμφανώς υποκριτική, που απορεί κανείς πώς εξακολουθούν να τολμούν τα κόμματα να την διατηρούν. Οι υπέρογκες επιχορηγήσεις δεν έχουν γλιτώσει τα κόμματα από φακελάκια (βλ. υποθέσεις Τσουκάτου και Μαντέλη), ούτε φαίνεται να έχουν οδηγήσει σε ουσιαστική καταπολέμηση της διαφθοράς. Αντιθέτως, έχει λειτουργήσει, ώστε να δώσει σημαντικά αθέμιτα πλεονεκτήματα στα κόμματα του συστήματος σε σχέση με οποιονδήποτε μπορεί να τα απειλήσει. Με δικά μας χρήματα, εκτός από τους κομματικούς στρατούς που τρέφουν (το κάθε ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα έχει τουλάχιστον 250 υπαλλήλους, όσους και ένα μεγάλο γερμανικό κόμμα, όπως το SPD), μπορούν να ξοδεύουν για διαφήμιση και προβολή, η οποία δεν τους στοιχίζει τίποτε. Επίσης, έχουν ήδη εκχωρήσει τις μελλοντικές επιχορηγήσεις τους ως εξασφάλιση των δανείων που λαμβάνουν από τις τράπεζες. Φυσικά, αξιοποίησαν την κοινοβουλευτική τους πλειοψηφία, προκειμένου να αποφύγουν να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και να ξεφύγουν την εκχώρηση που έχουν ήδη παραχωρήσει, ορίζοντας ότι οι δόσεις των επιχορηγήσεων που θα εκταμιευθούν θα είναι ακατάσχετες και ανεκχώρητες.

Δημόσια χρηματοδότηση, που προβάλλεται ως αναγκαία για τη διατήρηση της διαφάνειας στην πολιτική ζωή, σημαίνει ότι τα κόμματα που έχουν την πλειοψηφία έχουν το μαχαίρι και το πεπόνι. Αποφασίζουν να χορηγήσουν στους εαυτούς τους κάθε προνόμιο που φαντάζονται. Είχαν προτείνει στο όχι και πολύ μακρινό παρελθόν να είναι η χρηματοδότηση των κομμάτων αποκλειστικά δημόσια - με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο θα έγιναν στους εαυτούς τους τεράστια χρηματικά ποσά, αλλά θα απέκλειαν και την ιδιωτική χρηματοδότηση, τις συνδρομές ή τη συμμετοχή των μελών, στα υπόλοιπα κόμματα. Αν με το σημερινό σύστημα οι καταχρήσεις είναι τόσο έντονες, μπορεί εύκολα κάποιος να καταλάβει τι έχει να γίνει, εάν αποκλεισθεί η ιδιωτική χρηματοδότηση. Και δεν πρέπει και να ξεχνάμε και το εξής: ότι τα χρήματα των κομμάτων είναι απαραίτητα, για να μπορέσουν αυτά να προβάλουν τις θέσεις τους ή, ειδικά για τα νεοπαγή κόμματα, για να αποκτήσουν στοιχειώδη αναγνωρισιμότητα, για να έχουν τη δυνατότητα να γνωστοποιήσουν τις θέσεις τους στο εκλογικό σώμα. Έτσι, η ασφυξία που θα επιβαλλόταν (ιδίως στα κόμματα εκτός συστήματος) με την απαγόρευση της ιδιωτικής χρηματοδότησης θα είχε ως αποτέλεσμα να μην μπορέσουν αυτά ποτέ να επικοινωνήσουν πραγματικά με τους ψηφοφόρους.

Ποιος έχει να κερδίσει από αυτή την κατάσταση; Οι ψηφοφόροι, στους οποίους δεν θα μπορέσουν τα εκτός συστήματος κόμματα να μεταφέρουν τις θέσεις τους; Το δημόσιο; Όχι βέβαια. Θα ήταν μία ρύθμιση σκανδαλωδώς ευνοϊκή υπέρ των κομμάτων που σήμερα είναι στην εξουσία και που έχουν συμφέρον να αποτρέψουν με κάθε μέσο να ακούγονται φωνές των λοιπών κομμάτων. Ειδικά μετά την τελευταία τροπολογία για τη χρηματοδότηση των κομμάτων, είναι σαφές: δημόσια χρηματοδότηση σημαίνει διαιώνιση της κυριαρχίας των κομμάτων που ήδη νέμονται και σπαταλούν (προς όφελός τους) το δημόσιο χρήμα. Εξακολουθείτε να τους εμπιστεύεσθε;

* Η Δράση και η Φιλελεύθερη Συμμαχία έχουν δεσμευθεί ότι, εάν τους δοθεί κρατική επιχορήγηση, θα παραιτηθούν από αυτήν στο βαθμό που υπερβαίνει τα 0,70 ευρώ ανά ψήφο που έλαβαν στις εκλογές.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου