Σάββατο 14 Απριλίου 2012

Το κράτος στη ζωή μας

Το κράτος το αντιμετωπίζουμε, αλλά και το επικαλούμαστε, πολύ πιο συχνά από ό,τι, ενδεχομένως, συνειδητοποιούμε. Το τεράστιο μέγεθός του (όχι μόνο σε αριθμό απασχολούμενου προσωπικού, αλλά και σε αρμοδιότητες) και οι ρυθμιστικές επεμβάσεις του μας επηρεάζουν πολύ περισσότερο από όσο φανταζόμαστε. Λ.χ. πόσοι γνωρίζουν ότι η διατήρηση της αγοράς των φορτηγών δημοσίας χρήσεως ως κλειστής (που γίνεται, επειδή το κράτος απένεμε μόνο σε συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών και κατά κύματα άδειες) ανεβάζει σημαντικά το κόστος των ελληνικών προϊόντων που μεταφέρονται μέσα στην ίδια τη χώρα; Πόσοι συνειδητοποιούν ότι το κράτος, για να μαζέψει χρήματα για τη συνταξιοδότηση των δημοσιογράφων, επιβαρύνει κατά 20% και πλέον κάθε διαφημιστική καταχώρηση («αγγελιόσημο»), με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται αναλόγως η τελική τιμή του προϊόντος; Πόσοι βλέπουν ότι αναπτύχθηκε και μεγαλούργησε στον τομέα της τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών συγκεκριμένη εταιρεία, η οποία επί δεκαετίες ανελάμβανε με απ' ευθείας ανάθεση τις προμήθειες του ΟΤΕ; Με αποτέλεσμα να καταστεί σχεδόν μονοπωλιακή η σχετική αγορά μέσα στη χώρα και να περιορίζονται οι επιλογές για εργασία, έρευνα, καινοτομία σε ένα τόσο δυναμικό πεδίο.

Δεν είναι μόνο η αύξηση της φορολογίας: όχι μόνο του εισοδήματος (με τις έκτακτες εισοφορές και τις εισφορές αλληλεγγύης) - όχι μόνο επί των ακινήτων (που αποκτήθηκαν με εισόδημα, το οποίο έχει ήδη φορολογηθεί όταν εκτήθη) - αλλά στην κατανάλωση. Και δεν μιλάμε μόνο για τσιγάρα ή οινοπνευματώδη, αλλά και για πολύ πιο βασικά είδη: καύσιμα, τρόφιμα, βασικά οικιακά είδη που επιβαρύνονται είτε με ΦΠΑ είτε με ειδικούς φόρους. Οι φόροι αυτοί χρειάζονται, για να ισοσκελίσουμε τον προϋπολογισμό μας και να έχουμε φέτος και πρωτογενές πλεόνασμα. Πέρα από το ερώτημα του εάν οι φόροι αυτοί έχουν εξαντλήσει τη φοροδοτική ικανότητα των Ελλήνων, έχοντας στεγνώσει την αγορά, πρέπει να απαντηθεί και το ερώτημα εάν θα μπορούσε να επιτευχθεί το πρωτογενές πλεόνασμα με μείωση των δαπανών. Η απάντηση είναι ένα σαφές ναι. Όπως σαφές είναι και το παράπλευρο πλεονέκτημα της μείωσης της γραφειοκρατίας.

Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται να εξετάσουμε το κράτος και τις διάφορες υπηρεσίες του και να δούμε ποιες από αυτές τις χρειαζόμαστε και ποιες όχι. Ή, μάλλον, με δεδομένη την επείγουσα δημοσιονομική ανάγκη που έχουμε, χρειάζεται να ρωτήσουμε: χωρίς ποιες δημόσιες υπηρεσίες μπορούμε να ζήσουμε; Αν το εξετάσουμε προσεκτικά, θα βρούμε πάρα πολλές ή πολλές υπο-υπηρεσίες, από τις οποίες μπορούμε να απαλλαγούμε. Χρειαζόμαστε, επί παραδείγματι, κοινωνικό τουρισμό; Χρειάζεται να επιδοτούμε τον πρωταθλητισμό στο στίβο, για να έχουμε ως μόνο κέρδος την «εθνική υπερηφάνεια» από κάποια μετάλλια σε διεθνείς αγώνες; Έχουν δικαίωμα κάποιοι να πηγαίνουν διακοπές εξόδοις των συμπολιτών τους; Χρειαζόμαστε τρεις ή τέσσερις οργανισμούς που ασχολούνται με το κέντρο της Αθήνας (εκτός από ΥΠΕΚΑ, ΥΠΟΜΕΔΙ, Δήμο και ΕΑΧΑ, ΟΡΣΑ κ.λπ.); Ή, με άλλη σκοπιά: χρειάζεται οι Α.Ε. που διαχειρίζονται τα λιμάνια να είναι κρατικές; Τα δημόσια έργα δεν μπορούν να γίνονται στο μεγαλύτερο μέρος τους με τη μέθοδο της αυτοχρηματοδότησης (στην ουσία με σ.δ.ι.τ. - συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα); Είναι ανάγκη τα ΑΕΙ να είναι μόνο κρατικά (πιο δύσκολο ερώτημα, επειδή πρέπει να απαντηθεί σε επίπεδο αναθεωρήσεως του Συντάγματος); Εάν ιδιωτικοποιηθούν η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ θα πίνουμε χειρότερο νερό; Υπάρχει λόγος κρατικές παροχές να μην μπορούν να παρέχονται από ιδιώτες, ιδίως εάν κάτι τέτοιο είναι ανταγωνιστικό; Στην τοπική αυτοδιοίκηση όλοι ξέρουν ότι δημιουργήθηκαν ένα σωρό νομικά πρόσωπα, με μόνο σκοπό τους διορισμούς πελατών - και ποιος δεν ξεχνά την περίφημη Αγροφυλακή; Πολλά παραδείγματα θα βρει κάποιος, με πολύ μικρή έρευνα. Απλώς να θυμίσω ότι πολλά ταμπού έσπασαν - λ.χ. ιδιωτικοποιήθηκε η Ολυμπιακή - και δεν πάθαμε και κάτι, μόνο διάφοροι κρατικοδίαιτοι έχασαν τσάμπα πρόσβαση στην α' θέση. Ιδιωτικοποιήθηκε ο ΟΤΕ και όμως οι οδηγίες του είναι ακόμη στα ελληνικά και όχι στα γερμανικά. Παραχωρήθηκε στην COSCO μέρος του Λιμένος Πειραιώς προς εκμετάλλευση, η διαφορά είναι εμφανής επί τα βελτίω. 

Η Δημοκρατική Συμμαχία έχει υιοθετήσει ως σύνθημα το «φταίει το κράτος, όχι εσύ - άλλαξέ το!». Θα ήταν σύνθημα, με το οποίο θα μπορούσε να ταυτισθεί κανείς, εάν θεωρούσε το κράτος ξεκομμένο από το εκλογικό σώμα, που διαμόρφωνε τους όρους για τη ρουσφετολογική λειτουργία και την υπέρογκη ανάπτυξη του κράτους. Όμως στη βασική του παραδοχή, ότι το κράτος πρέπει να αλλάξει, κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει. Ουσιαστική πρόταση, όμως, περιλαμβάνει όχι απλώς την αλλαγή, αλλά τη δραστική μείωση του κράτους, όχι απλώς με τη μη-αντικατάσταση των συνταξιοδοτουμένων υπαλλήλων, αλλά με την κατάργηση άχρηστων φορέων ή την ιδιωτικοποίηση φορέων που εμπλέκονται στην αγορά. Η Δράση δεν φοβάται να κάνει τέτοια πρόταση και αναλαμβάνει και το «πολιτικό κόστος» της πρότασης αυτής. Και τονίζει την ενεργητική σχέση των εκλογέων με το κράτος, καθώς και το είδος της σχέσης αυτής: πολίτες, όχι πελάτες. Φυσικά δεν παραλείπει να έχει και πρόταση για την ομαλή ένταξη στην οικονομική δραστηριότητα όσων απολέσουν τις θέσεις εργασίας τους με την κατάργηση των περιττών φορέων. Όμως τονίζει, όσο περισσότερο γίνεται, την αναγκαιότητα μείωσης του κράτους, ώστε να παύσει να απομυζά τον ιδιωτικό τομέα με τους φόρους και ώστε να αφήσει και έδαφος ανάπτυξης στην ιδιωτική πρωτοβουλία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου